صادرات و واردات در دنیای تجارت با مجموعه اصول و قوانین انجام می شود. هر کشوری الگوهای خاصی را برای صادرات و واردات کشورش در نظر گرفته است. کوتاژ گمرکی یکی از مواردی است که برای تکمیل فرآیند صادرات و واردات در نظر گرفته می شود. در واقع این اصطلاح به ثبت کردن اظهارنامه صادرات و واردات مربوط می شود. بدون ثبت اظهارنامه امکان اجرای تشریفات گمرکی وجود ندارد.
در واقع تا اظهارنامه ثبت نهایی نشود و کوتاژ اخذ نشود عملا هیچ تشریفاتی در گمرک آغاز نمی شود. اخذ کوتاژ درواقع امضایی است که اظهارکننده پای اطلاعات و اسنادی که ثبت کرده می گذارد و صحت و مسئولیت اطلاعات ارائه شده را می پذیرد. این شماره بمانند کد ملی افراد در ثبت احوال و کد ثبت سفارش در سامانه صنعت و معدن منحصر بفرد است . با شماره کوتاژ می توان در کمیسیون های گمرکی شرکت کرد. همچنین نسبت به اظهارنامه و تخلفات انجام شده اعتراض نمود. متاسفانه در برخی از موارد امکان پیگیری کالاهای وارداتی سخت می شود. با این شماره می توان وضعیت کالاهای وارداتی و صادراتی را به خوبی بررسی کرد. برای ترخیص کالا نیاز است تا با اصطلاحات تخصصی این حوزه آشنا باشید تا در روند ترخیص با مشکل مواجه نشوید. البته در نظر داشته باشید که طبیعی است افراد عادی با این اصطلاحات آشنا نباشند، از این رو پیشنهاد می کنیم برای سرعت بخشیدن به ترخیص از گمرک با شرکت های ترخیص کالا همکاری داشته باشید.
کوتاژ گمرکی چیست؟
همان طور که می دانید با ورود هر کالا در گمرک نیاز به اجرای مراحل ترخیص کالا از گمرک وجود دارد. در واقع اجرای این تشریفات جزء قوانین گمرک بوده و غیرقابل اجتناب می باشد. در این مرحله اگر اجناس و کالاهای وارد شده در سیستم سازمان گمرک کشور (سامانه ای پی ال یا پنجره تجارت فرامرزی) اظهار شده باشد، سامانه Electronic Packing List شرایط برای قفل شدن فرم اظهارنامه مربوط به کالا و اجناس شما را فراهم می کند. این کار به منظور کنترل و بررسی اقلام وارداتی با اظهارنامه ثبتی انجام می شود.
اظهارنامه ها در واقع همان کوتاژ گمرکی هستند. اگر این کوتاژها برای پروژه صادرات مورد استفاده قرار بگیرند، کوتاژ صادراتی نامیده می شوند. زمانی که یک جنس یا کالا به کشور دیگری صادر می شود و در حال طی کردن مراحل خروج از کشور است، باز هم سیستم EPL برای این نوع اقدام یک شماره اختصاصی و منحصر به فرد در نظر می گیرد. برای نام گذاری کوتاژ گمرکی از اصطلاحات دیگری نیز همچون شماره نقل قول، شماره کوتاژ، سریال اظهارنامه و شماره سریال کوتاژ استفاده می شود.
کوتاژ گمرکی چه کاربردی دارد؟
کوتاژ گمرکی در واقع کد منحصر بفردی هست که همیشه در سیستم با قی می ماند و در دسترس گمرک و صاحب کالا می ماند و غیر قابل تغییر است. درصورت هرگونه پیگیری و یا بررسی مورد استفاده هر دو طرف قرار می گیرد.
تعیین کالاهای گمرکی صادرات یا واردات:
اظهارنامه ها برای اهداف مشخصی ثبت و ضبط می گردند اما مهم ترین کاربرد آن ها مشخص کردن کالاهای گمرکی است. در واقع زمانی که اظهارنامه ثبت می شود، برای سازمان گمرک مشخص می شود چه کالایی در حال وارد شدن به کشور و چه کالایی در حال خروج از کشور می باشد. همچنین میزان این کالاها چقدر است؟ با شماره کوتاژ گمرکی می توان میزان کالای خروجی یا ورودی را با اظهارنامه ثبت شده مقایسه کرد و از صحت آن اطمینان پیدا نمود. اظهارنامه همانطور که از نام آن پیداست اظهار (Declaration) در سامانه گمرک است و گمرک اطلاعات اظهاری را بر طبق اسناد و کالای موجود بررسی می کند.
بازبینی کالاهای وارداتی یا صادراتی
کوتاژ گمرکی امکان بازبینی کالاهای وارداتی را بعد از ترخیص کالا از گمرک فراهم می کند. به کمک این اظهارنامه ثبت شده شما می توانید مراحل ترخیص کالا از گمرک را به شکل کامل از ابتدا تا پایان مورد بررسی قرار دهید و پیگیری کنید.
پیگیری کالاهای صادر شده یا وارد شده
ممکن است شما به عنوان یک تاجر تمایل داشته باشید که از شرکت ترخیص کالا اطلاعات مربوط به کالاهای وارداتی خود را به دست آورید. در چنین شرایطی فقط کافی است شماره کوتاژ گمرکی خود را داشته باشید. در این صورت امکان پیگیری کالای وارداتی برای شما فراهم می گردد. زمان انجام مراحل مختلف ترخیص مانند تاریخ و ساعت کوتاژ و ارزیابی و پرداخت هزینه گمرکی و تایید کارشناس و اخذ مجوز بارگیری و زمان ترخیص کالا از گمرک، زمان خروج کالا از کشور و … از مواردی است که به کمک سریال اظهارنامه قابل پیگیری می باشد. این سریال یک عدد ۸ رقمی است و برای اجرای پروسه اداری گمرک بسیار کاربرد دارد.
شماره سریال اظهارنامه چه زمانی صادر می شود؟
بسیاری از افراد تمایل دارند اطلاعات جامع تری درباره شماره کوتاژ گمرکی به دست آورند. این شماره بعد از تکمیل اظهارنامه صادر می شود. در واقع زمانی که شما به عنوان یک تاجر اظهارنامه گمرک را دریافت کردید، شرایط برای دسترسی به شماره کوتاژ فراهم می گردد. زمانی که پروسه ثبت و ضبط اطلاعات شما در سیستم EPL به اتمام می رسد، کد رهگیری و شماره پرونده برای شما صادر می شود. به کمک این می توانید وضعیت اظهارنامه خود را مرحله به مرحله و گام به گام مورد بررسی قرار دهید.
چگونگی دریافت شماره کوتاژ گمرکی
بعد از این که اطلاعات مورد نیاز در سامانه EPL ثبت و ضبط شد اقدامات فیزیکی مربوط به ترخیص کالا از گمرک انجام می شود. در چنین حالتی وجوه پرداختی شما با محصول و کالای ورودی یا خروجی مجدداً بازبینی و بررسی می شود. اگر وجوه پرداختی یا میزان کالا با قوانین گمرکی مغایرت نداشته باشد، اظهارنامه تایید شده و به کارشناسی و رئیس سرویس ارزیابی اعطا می گردد.
بعد از انجام همه مراحل ترخیص و اخذ مجوز بارگیری و خروج کالا از گمرک سیستم به شماره رمز دسترسی به پروانه گمرکی را می دهد که با این شماره رمز و شماره کوتاژ هر سازمان یا ارگانی می تواند اصالت پروانه صادر شده را چک کند. دریافت رمز دسترسی به پروانه گمرکی نشان می دهد که صاحبان کالا، تاجران و افرادی که به عنوان نماینده قانونی آن ها فعالیت می کنند، کلیه مراحل ثبت و ضبط اطلاعات مربوط به کالاهای وارداتی یا صادراتی را به شکل قانونی انجام داده اند. همچنین تمام تشریفات گمرکی را به خوبی اجرا کرده اند. در نتیجه امکان ترخیص کالا برای آن ها فراهم شده است.